Dầu nhớt đóng một vai trò quan trọng đối với động cơ nói riêng và ôtô nói chung. Tác dụng chính của dầu nhớt là giảm ma sát, hạn chế mài mòn, chống gỉ và làm mát piston trong động cơ. Khoảng 75-95% dầu nhớt được làm từ dầu gốc ra đời trực tiếp từ các nhà máy lọc dầu.
Phần còn lại của dầu nhớt là các chất phụ gia như chất chống ăn mòn, chất ức chế ăn mòn, chất chống oxy hóa, chất tẩy, chất phân tán, chất chống nổi bọt hay chất điều chỉnh độ nhớt.
Dầu nhớt được chứa trong các-te dầu và được bơm đến động cơ để bôi trơn các chi tiết như trục cam, trục khuỷu, piston, thanh truyền hay xu-páp. Nếu không có dầu nhớt, các chi tiết bên trong động cơ sẽ bị mài mòn vì ma sát trong quá trình hoạt động.
Chưa hết, quá trình đốt cháy hỗn hợp không khí – nhiên liệu trong buồng đốt của động cơ sẽ tạo ra muội than và cặn bẩn. Những chất phụ gia trong dầu nhớt kể trên lúc này sẽ phát huy tác dụng và làm sạch bề mặt của các bộ phận trong động cơ.
Muội than và cặn bẩn sẽ bị phân tán thành những phần tử nhỏ rồi lưu giữ trong dầu bôi trơn. Sau khi được dùng, dầu nhớt sẽ rơi trở lại các-te để tái sử dụng cho đến khi giảm chất lượng và cần phải thay.
Các nhà sản xuất thường khuyến nghị người dùng ôtô nên thay dầu dựa trên số quãng đường di chuyển hoặc mốc thời gian. Thông thường, sau khi chạy khoảng 3.000 – 5.000 km hoặc 3 tháng, người dùng ôtô nên thay dầu nhớt động cơ.
Tất nhiên, việc thay nhớt động cơ sau bao nhiêu km còn tùy thuộc vào từng loại xe hay loại dầu theo yêu cầu của nhà sản xuất. Một số hãng xe hiện đã kéo dài được khoảng cách thay nhớt lên đến 12.000 – 16.000 km hoặc 6 – 12 tháng.
Ngoài ra, theo khuyến cáo của các chuyên gia tư vấn ôtô, với loại dầu đa cấp loại 5W và 10W thì nên thay thế sau 3 tháng sử dụng, dù xe chạy ít hay nhiều. Trong khi đó, loại dầu 0W thì cần thay thế sau 6-12 tháng.
Bên cạnh đó, tuổi đời của xe, môi trường hoạt động (khí hậu hay đường xá) và thói quen lái của người dùng cũng ảnh hưởng đến thời điểm thay dầu cho động cơ. Người dùng không nhất thiết là phải chạy đủ số km như trên thì mới thay dầu nhớt.
Nếu thường xuyên vận hành trong những điều kiện như tắc đường, ngập nước hay dừng, đỗ nhiều, người dùng ôtô nên thay dầu sớm hơn.
ĐÁNH GIÁ SẢN PHẨM